Adriaan de Lelie

De van oorsprong Tilburgse schilder Adriaan de Lelie (1755-1820) was autodidact, hoewel hij in zijn jonge jaren wel het een en ander moet hebben opgestoken van zijn stadgenoot Cornelis van Spaendonck. Samen met Van Spaendonck vertrok De Lelie in 1773 naar Antwerpen, waar hij zich specialiseerde in historische scènes en portretten. Om zijn portrettechniek te vervolmaken kopieerde hij in de Keurvorstelijke Galerij in Düsseldorf portretten van Rubens en Van Dyck. In 1783 verhuisde De Lelie op aanraden van vrienden naar Amsterdam. Daar ontwikkelde hij zich tot een geziene portretschilder, vooral in kringen van progressieve burgers. Veel prominente tijdgenoten uit het Nederlandse culturele leven werden door De Lelie geportretteerd. Zijn schilderijen van kunstgalerijen met hun bezoekers vormen de voorlopers van het 19de-eeuwse conversatiestuk. Daarnaast schilderde De Lelie binnenhuistaferelen, maar dan zonder de geïdealiseerde sfeer en symbolische verwijzingen die in de 17de eeuw gebruikelijk waren in dergelijke genre stukken.