Portretten

Portretten zijn talrijk in de schilderijencollectie: in totaal ongeveer 1700, daterend van eind 14de eeuw tot nu. Het museum verzamelt ze vanwege hun schilderkunstige waarde, maar ook als onderdeel van de collectie Geschiedenis. De beeltenissen van bekende en minder bekende mannen, vrouwen en kinderen, vooral uit Nederland maar ook daarbuiten, geven het verleden letterlijk een gezicht. De vroegste, middeleeuwse ‘portretten’ zijn standaard gezichtstypen, zoals het portret van Lysbeth van Duyvenvoorde uit 1430. Van de meer realistische renaissanceportretten heeft het museum prachtige Italiaanse voorbeelden, zoals het dubbelportret van vader en zoon Da Sangallo van Piero di Cosimo.

Portretten werden besteld bij allerlei gelegenheden: ter bevestiging van beroep of status, zoals de vele schuttersstukken in de verzameling tonen, maar ook voor een huwelijk of ter ‘memorie’ na de dood. Een ontroerend 17de-eeuws memorieportret is dat van Moses ter Borch, geschilderd door zijn broer en zuster. Ook heeft het Rijksmuseum veel zelfportretten van schilders in de collectie, met beroemdheden als Jan Steen, Rembrandt en Van Gogh.