Allegory on the Abdication of Emperor Charles v in Brussels, Frans Francken (II), c. 1635 - c. 1640

Title(s)

Allegory on the Abdication of Emperor Charles v in Brussels
Allegory of the Abdication of Emperor Charles V

Object type

• painting

Object number

SK-A-112

Inscriptions / marks

• signature, bottom right: ‘FFRANCK’ (FF linked)
• inscription and date, bottom right: ‘S[ANCTI]: R[OMANI]: IMPERII SPONTANEA RESIGNATIO A. CAROLO V. IMP[ERATORE]. IN FERD[INANDUM]:I.FR[ATREM]:REGNORUM Q[UE]. HÆRED[ITATIS] IN / PH[I]L[IPPU]M. II HISP[ANIAE]. REGEM FIL[IUM] FACTA BRVX[ELL]:Æ.1555. / EX INVEN[TIONE]:D.[OMINI] PETRI.DE.HANNICART.’ (Emperor Charles V’s voluntary resignation of the Holy Roman Empire to Ferdinand I, his brother; and of the inheritance of his kingdoms to Philip II, King of Spain, his son, made at Brussels in 1555 after the invention of Lord Pieter Hannicart)
• inscription, centre left, on the banderol round the Corinthian column: ‘PLVS.VLTRA.’
• inscription, bottom left, on the globe, from top left: ‘MARE NORT[?] / AFRICA / BRASIIA [sic]/ NVBIA / OCEAN’
• coat of arms, above centre, on the tester behind the throne, of the archduchy of Austria
• coat of arms, above right, on the green standard, from the left, first row: of the duchies of Brabant, Limbourg, Luxembourg, Guelders; second row: of the counties of Flanders, Artois, Hainault, Holland; third row: of the counties of Zeeland, Namur, Zutphen and the Margraviate of the Holy Roman Empire; fourth row: of the lordships of Mechelen, (?)Utrecht, Friesland, Overijssel; bottom row: of Groningen
• coat of arms, above right, on the pink standard, from the left, top row: of the kingdoms of Castille, Leon, Aragon; second row: of Navarre, Grenada, Toledo, ?; third row: of Minorca, Galicia, Cordova, Catalonia
• coat of arms, above right, on the yellow standard, from the left, top row: of the kingdoms of Sicily, Naples; in the centre: of the duchy of Milan; bottom row: of the kingdoms of Sardinia, Corsica

Description

Allegorie op de troonsafstand van keizer Karel V te Brussel, 25 oktober 1555. In het midden bovenaan zit Karel V op zijn troon, links Ferdinand I, rechts Filips II, koning van Spanje. Voor Filips knielen de personificaties van de gebieden van het keizerrijk met vaandels. Op de voorgrond brengen personificaties van de werelddelen Amerika, Afrika, Europa en Azië geschenken. Links Neptunus op zijn triomfwagen getrokken door zeepaarden, met zeemeermannen en zeemeerminnen, tritons etc. Op de kar een globe en de twee zuilen met een banderol met het opschrift Plus Ultra.

Artist

• painter: Frans Francken (II)

Dating

c. 1635 - c. 1640

Physical features

oil on panel

Material

• oil paint (paint)
• panel

Technique

painting

Measurements

support: height 132.6 cm × height 132.8 cm × width 170.7 cm

What

• continents represented allegorically
• abdication (of a ruler)
• triumph of Neptune

When

• 1555-10-25 - 1555-10-25

Where

• Brussels

Who

• Karel V van Habsburg (Duits keizer en koning van Spanje)
• Ferdinand I van Habsburg (Duits keizer)
• Filips II (koning van Spanje)

Acquisition

purchase 1805

Copyright

Public domain

Provenance

• 1600-1700, Gregor J.M. Weber, Reinier J. Baarsen, Dirk Jan Biemond, Jonathan Bikker, cat.nr. 1
• 1600-1700, Gregor J.M. Weber, Reinier J. Baarsen, Dirk Jan Biemond, Jonathan Bikker, cat.nr. 1
• Concept, design and execution in Flemish painting (1550-1700), Arnout Balis, Carl Van de Velde, Hans Vlieghe, p. 59-64, afb. 28
• Helden van het vaderland : onze geschiedenis in 19de-eeuwse taferelen verbeeld : de historische galerij van Jacob de Vos Jacobszoon 1850-1863, Dedalo Gerrit Carasso, Jacob de Vos Jacobszoon, p. 75, cat.nr. 73
• Jan Cornelisz Vermeyen : painter of Charles V and his conquest of Tunis : paintings, etchings, drawings, cartoons and tapestries, Hendrik J. Horn, p. 291
• Frans Francken der Jüngere (1581-1642) : die Gemälde : mit kritischem Oeuvrekatalog, Ursula Alice Härting, cat.nr. 363
• Willem de Zwijger 1534-1584 Guillaume le Taciturne 1534-1584 = Wilhelm der Schweiger 1534-1584 = William the Silent 1534-1584, Tanja G. Kootte, cat.nr. 2.5
• De geschiedenis gekleurd, D.P. Snoep, Rik Vos, p. 17
• Mythen der Neuen Welt, p. 31
• Johan Maurits van Nassau-Siegen, 1604-1679 : a humanist prince in Europe and Brazil : essays on the occasion of the tercentenary of his death, Ernst van den Boogaart, Hans Rudolf Hoetink, P.J.P. Whitehead, p. 284
• De kogel door de kerk? : de opstand in de Nederlanden en de rol van de Unie van Utrecht 1559-1609, S. Groeneveld, H.L.Ph. Leeuwenberg, p. 9
• All the paintings of the Rijksmuseum in Amsterdam : a completely illustrated catalogue, p. 231
• Les peintres flamands de genre au XVIIe siècle, Francine-Claire Legrand, p. 28, 36
• Mechelen 4 eeuwen aartsbisschoppelijke stad, M. Dierickx, M. van Durme, J. de Saeger, cat.nr. 52
• Carlos V y su ambiente, Antonio Gallego y Burin, Georges Chabot, Antonio Marichalar, Joaquin de la Puente, Francisco Javier Sánchez Cánton, cat.nr. 47
• Keizer Karel [V] en zijn tijd, E. Bille de Mot, Georges Chabot, Paul Eeckhout, Henri Nowé, cat.nr. 45
• Drie eeuwen vaderlandsche geschied-uitbeelding, 1500-1800 : een iconologische studie
• De nationale Konst-Gallery en het Koninklijk Museum : bijdrage tot de geschiedenis van het Rijksmuseum, Eduard van Biema, E.W. Moes, p. 84, 216
• De stroom en de zee : de iconografie van Scaldis en Neptunus in de Antwerpse kunst, Arnout Balis
• H.J. Horn, Revue d'art canadienne Art Review I (1986), p. 23-29
• Vittu, Jean Cornelisz. Vermeyen, Institut des belles lettres Arabes CXL (1979), p. 73, 246.
• Inzoomer object op zaal, 2013 (Nederlands/English).